Co to jest pasztet z mięsa z rosołu?
Pasztet z mięsa z rosołu to popularne danie kuchni polskiej. Stanowi sprytny sposób na wykorzystanie mięsa i warzyw pozostałych po gotowaniu bulionu. Zamiast wyrzucać resztki, możesz stworzyć smaczną i pożywną potrawę. To doskonały przykład idei zero waste w kuchni. Pasztet ten charakteryzuje się delikatnym smakiem i wilgotną konsystencją. Jest idealnym pomysłem na smaczne danie i niemarnowanie jedzenia.
Dlaczego warto zrobić domowy pasztet z mięsa z rosołu?
Przygotowanie pasztetu w domu ma wiele zalet. Przede wszystkim masz pełną kontrolę nad składnikami. Wiesz dokładnie, co jesz – bez zbędnych konserwantów i wzmacniaczy smaku. Domowy pasztet jest zazwyczaj bardziej aromatyczny i wilgotny niż jego sklepowe odpowiedniki. Jego wykonanie jest zaskakująco proste, a efekt potrafi być rewelacyjny. To również rozwiązanie ekonomiczne, ponieważ wykorzystujesz produkty, które inaczej mogłyby się zmarnować. Taki pasztet jest tani w przygotowaniu. Możesz go podawać na różne sposoby – na ciepło lub na zimno. Świetnie sprawdza się jako dodatek do kanapek.
Jak raz upieczesz domowy pasztet, to nie będziesz chcieć jeść żadnego innego.
Przygotowanie własnego pasztetu daje ogromną satysfakcję. Stopień trudności jest niski, co czyni go dostępnym nawet dla początkujących kucharzy.
Jakie mięso i warzywa z rosołu nadają się do pasztetu?
Do przygotowania pasztetu możesz użyć różnorodnych składników pozostałych po gotowaniu rosołu. Najczęściej wykorzystuje się mięso drobiowe. Kurczak zapewnia delikatność. Kaczka lub gęś nadają pasztetowi charakterystyczny, lekko słodkawy smak. Można również dodać mięso wołowe, które wzbogaci smak i nada mu intensywności. Wołowina dobrze komponuje się z majerankiem i czosnkiem.
Oprócz mięsa, kluczową rolę odgrywają warzywa z rosołu. Do pasztetu doskonale nadają się:
- Marchew
- Pietruszka (korzeń)
- Seler (korzeń)
- Cebula (ugotowana w rosole lub świeża, podsmażona)
Wskazówka: Dobrym pomysłem jest użycie mieszanki różnych rodzajów mięs, na przykład połączenie drobiu z wołowiną. Taka kombinacja zapewnia bogatszy i bardziej złożony smak gotowego pasztetu.
Przepis na klasyczny pasztet z mięsa z rosołu (pieczony)
Przygotowanie domowego pasztetu pieczonego jest łatwiejsze niż myślisz. Potrzebujesz kilku podstawowych składników i trochę czasu. Poniżej znajdziesz sprawdzony przepis.
Składniki potrzebne do pasztetu
Lista składników może być modyfikowana według własnych upodobań. Oto podstawowa wersja:
- Około 1-1.5 kg ugotowanego mięsa (np. kurczak, indyk, wołowina) i warzyw (marchew, pietruszka, seler) z rosołu
- 1-2 duże cebule
- 2-5 surowych jajek (w zależności od ilości masy)
- 3-5 łyżek bułki tartej LUB 1-2 czerstwe bułki namoczone w mleku lub rosole
- Przyprawy: około 1 łyżeczka soli, 1 łyżeczka świeżo mielonego pieprzu, 0.5-1 łyżeczka gałki muszkatołowej
- Opcjonalnie: 200-400 g wątróbki drobiowej (dodaje charakterystycznego smaku i wpływa na konsystencję)
- Opcjonalnie: 2-4 ząbki czosnku, majeranek, cząber, słodka papryka
- Tłuszcz do smażenia cebuli (olej, masło lub smalec)
- Tłuszcz do wysmarowania formy (masło, smalec) i bułka tarta do oprószenia
Pasztet przygotowany bez wątróbki będzie delikatniejszy i jaśniejszy. Dodatek wątróbki sprawia, że pasztet jest bardziej zwarty i ma intensywniejszy smak.
Potrzebne narzędzia kuchenne
Do przygotowania pasztetu przydadzą się następujące narzędzia:
- Maszynka do mielenia mięsa (niezbędna do uzyskania odpowiedniej konsystencji)
- Duża miska do wymieszania składników
- Patelnia do podsmażenia cebuli (i ewentualnie wątróbki)
- Forma do pieczenia, np. keksówka (popularny rozmiar to 11x30 cm)
- Piekarnik
Przygotowanie pasztetu krok po kroku
Postępuj zgodnie z poniższymi krokami, aby przygotować pyszny domowy pasztet:
- Przygotuj mięso i warzywa: Ugotowane mięso z rosołu dokładnie oddziel od kości i chrząstek. Ugotowane warzywa (marchew, pietruszka, seler) pokrój na mniejsze kawałki.
- Podsmaż cebulę: Cebulę obierz, drobno posiekaj i zeszklij na rozgrzanym tłuszczu na patelni. Jeśli używasz wątróbki, oczyść ją z błonek, pokrój i dodaj do cebuli pod koniec smażenia. Smaż jeszcze przez kilka minut, aż wątróbka straci surowy kolor. Ostudź.
- Namocz bułkę (opcjonalnie): Jeśli używasz czerstwej bułki zamiast tartej, namocz ją w niewielkiej ilości mleka lub rosołu, a następnie dokładnie odciśnij.
- Zmiel składniki: Mięso, warzywa, podsmażoną cebulę (z wątróbką, jeśli używasz) oraz ewentualnie odciśniętą bułkę zmiel w maszynce do mięsa. Aby uzyskać gładką konsystencję, zaleca się dwukrotne mielenie – najpierw na sitku o większych oczkach, potem na mniejszych.
- Połącz składniki: Zmieloną masę przełóż do dużej miski. Dodaj surowe jajka, bułkę tartą (jeśli nie używałeś namoczonej bułki), sól, pieprz, gałkę muszkatołową oraz inne wybrane przyprawy (np. przeciśnięty przez praskę czosnek, majeranek).
- Wymieszaj masę: Wszystkie składniki dokładnie wymieszaj ręką lub łyżką, aż powstanie jednolita masa. Spróbuj odrobinę i ewentualnie dopraw do smaku.
- Sprawdź konsystencję: Jeśli masa wydaje się zbyt sucha lub zbita, dodaj 1-2 łyżki chłodnego rosołu lub wody i ponownie wymieszaj.
- Przygotuj formę: Formę do pieczenia (np. keksówkę) dokładnie wysmaruj tłuszczem (masłem lub smalcem) i oprósz bułką tartą.
- Przełóż masę: Masę pasztetową przełóż do przygotowanej formy, lekko ugniatając, aby nie było pustych przestrzeni. Wyrównaj wierzch łyżką.
- Opcjonalne wykończenie: Wierzch pasztetu możesz posmarować odrobiną wody, posypać bułką tartą, ułożyć na nim cienkie plasterki wędzonego boczku, słoniny lub udekorować według uznania.
- Piecz pasztet: Wstaw formę do piekarnika nagrzanego do temperatury 180-200°C. Piecz przez około 60-90 minut. Czas pieczenia zależy od wielkości formy i indywidualnych cech piekarnika. Pasztet jest gotowy, gdy wierzch jest ładnie zarumieniony, a wbity w środek drewniany patyczek wychodzi suchy.
- Ostudź: Upieczony pasztet pozostaw w formie do całkowitego ostygnięcia. Następnie ostrożnie wyjmij go z formy i przechowuj w lodówce.
Orientacyjne czasy i temperatura:
- Czas przygotowania masy: około 20-30 minut
- Czas pieczenia: 60-90 minut
- Temperatura pieczenia: 180-200°C
Pasztet z mięsa z rosołu bez pieczenia – szybka alternatywa
Nie masz czasu lub ochoty na pieczenie? Istnieje szybki sposób na przygotowanie pasztetu z mięsa rosołowego. Wersja bez pieczenia ma konsystencję pasty do smarowania i jest gotowa znacznie szybciej.
Czym różni się pasztet bez pieczenia?
Główna różnica polega na braku obróbki termicznej w piekarniku. Pasztet bez pieczenia ma kremową, gładką konsystencję, idealną do smarowania pieczywa. Jego przygotowanie zajmuje zazwyczaj mniej czasu niż wersji pieczonej, ponieważ wymaga jedynie podsmażenia niektórych składników i zmiksowania całości. Taki pasztet musi jednak stężeć w lodówce przez kilka godzin. Można go również przygotować w słoikach i poddać pasteryzacji dla dłuższego przechowywania.
Przepis na pasztet bez pieczenia
Oto przykładowy przepis na szybki pasztet do smarowania:
Składniki:
- Około 400-500 g ugotowanego mięsa z rosołu (najlepiej drobiowego)
- 1 duża cebula
- Opcjonalnie: 100 g pieczarek, 100 g czerwonej papryki, 200 g wątróbki drobiowej
- Około 100-250 g miękkiego masła (ilość zależy od pożądanej konsystencji)
- 2 łyżki oleju lub masła klarowanego do smażenia
- Przyprawy: sól, pieprz, gałka muszkatołowa, słodka lub ostra papryka, oregano, zioła prowansalskie (do smaku)
- Opcjonalnie: 2 łyżki przecieru pomidorowego, kilka łyżek bulionu lub rosołu
Przygotowanie:
- Mięso z rosołu oddziel od kości i skóry, podziel na mniejsze kawałki.
- Cebulę pokrój w kostkę. Pieczarki i paprykę (jeśli używasz) również pokrój.
- Na patelni rozgrzej olej lub masło klarowane. Zeszklij cebulę. Dodaj pieczarki i paprykę, smaż przez kilka minut.
- Jeśli używasz wątróbki, dodaj ją oczyszczoną i pokrojoną na patelnię. Smaż przez około 10 minut, aż przestanie być surowa.
- Dodaj na patelnię kawałki mięsa z rosołu. Możesz podlać całość odrobiną bulionu i dusić razem przez 5-10 minut. Zdejmij z ognia i lekko ostudź.
- Całą zawartość patelni przełóż do wysokiego naczynia lub malaksera. Zmiksuj blenderem na możliwie gładką masę. Możesz też użyć maszynki do mielenia mięsa (drobne sitko).
- Do jeszcze ciepłej (ale nie gorącej) masy dodaj miękkie masło pokrojone na kawałki. Ponownie zmiksuj lub dokładnie wymieszaj, aż masło całkowicie się rozpuści i połączy z masą.
- Dopraw pasztet do smaku solą, pieprzem i innymi ulubionymi przyprawami. Jeśli chcesz, dodaj przecier pomidorowy dla koloru i smaku. Wymieszaj.
- Gotową masę przełóż do miseczki, słoiczków lub małej formy wyłożonej folią spożywczą. Wyrównaj wierzch.
- Przykryj i wstaw do lodówki na co najmniej 3 godziny, aby pasztet dobrze stężał.
Orientacyjne czasy:
- Czas przygotowania: około 30 minut
- Czas chłodzenia: minimum 3 godziny
Jak przechowywać pasztet bez pieczenia?
Pasztet bez pieczenia należy przechowywać w lodówce, w szczelnie zamkniętym pojemniku lub słoiku. Nadaje się do spożycia przez około 3-5 dni. Jeśli chcesz przedłużyć jego trwałość, możesz przygotować go w słoikach i poddać procesowi tyndalizacji. Tyndalizacja polega na trzykrotnym gotowaniu słoików (pasteryzacji) w odstępach 24-godzinnych. Taki zabieg pozwala na dłuższe przechowywanie pasztetu w temperaturze pokojowej.
Wariacje i dodatki do pasztetu z mięsa z rosołu
Podstawowy przepis na pasztet można łatwo modyfikować, dodając różnorodne składniki. Eksperymentowanie pozwala odkryć nowe smaki i dopasować pasztet do własnych preferencji.
Oto kilka pomysłów na urozmaicenie pasztetu:
- Grzyby: Dodaj podsmażone pieczarki lub suszone grzyby (wcześniej namoczone i ugotowane) do masy przed zmieleniem.
- Suszone owoce: Suszone śliwki lub żurawina nadadzą pasztetowi słodko-kwaśną nutę. Dodaj je pod koniec mieszania masy.
- Orzechy: Posiekane orzechy włoskie lub laskowe dodane do masy wzbogacą konsystencję i smak.
- Warzywa: Oprócz standardowych warzyw z rosołu, możesz dodać ugotowaną dynię, batata lub podsmażoną paprykę.
- Przyprawy: Nie bój się eksperymentować z przyprawami. Oprócz soli, pieprzu i gałki muszkatołowej, świetnie pasują: majeranek, cząber, tymianek, rozmaryn, zioła prowansalskie, słodka lub ostra papryka, curry, kurkuma, a nawet odrobina cynamonu lub imbiru. Czosnek niedźwiedzi również podkreśli smak.
- Dekoracja wierzchu (dla pasztetu pieczonego): Przed pieczeniem możesz ułożyć na wierzchu plasterki wędzonego boczku, słoniny, pomidora, papryki lub oliwki. Posypanie czarnuszką, sezamem, gruboziarnistą solą lub świeżymi ziołami (np. kolendrą) również doda uroku i smaku.
- Wątróbka: Jak wspomniano, dodatek wątróbki zmienia charakter pasztetu. Pasztet z wątróbką jest bardziej zwarty i wyrazisty.
Możesz również użyć sosu sojowego jako częściowego zamiennika soli, aby nadać pasztetowi nutę umami.
Jak podawać i przechowywać domowy pasztet?
Domowy pasztet z mięsa z rosołu jest wszechstronną potrawą. Można go serwować na wiele sposobów.
Sposoby podania:
- Klasycznie, na zimno, jako dodatek do kanapek ze świeżym pieczywem.
- Na ciepło, jako element obiadu lub ciepłej kolacji.
- Jako samodzielna przekąska na imprezach lub spotkaniach rodzinnych.
- Z dodatkami podkreślającymi smak: chrzanem, musztardą (np. Dijon), ćwikłą, konfiturą z żurawiny, marynowanymi grzybkami lub ogórkiem kiszonym.
Cudownie smakuje z musztardą.
Pasztet doskonale komponuje się ze świeżym pieczywem i ogórkiem kiszonym.
Przechowywanie:
- W lodówce: Upieczony i ostudzony pasztet przechowuj w lodówce, najlepiej owinięty w folię spożywczą, aluminiową lub w szczelnym pojemniku. Zachowuje świeżość przez około 7-10 dni, a niektóre źródła podają nawet do 2 tygodni. Pasztet bez pieczenia przechowuj krócej, około 3-5 dni.
- Mrożenie: Pieczony pasztet można z powodzeniem mrozić. Po całkowitym ostudzeniu podziel go na porcje odpowiedniej wielkości, szczelnie owiń folią i umieść w zamrażarce. Można go przechowywać w ten sposób przez 2-3 miesiące. Przed podaniem rozmrażaj powoli w lodówce.
Wartości odżywcze pasztetu z mięsa z rosołu
Wartości odżywcze domowego pasztetu zależą od użytych składników, zwłaszcza rodzaju mięsa i ilości dodanego tłuszczu. Jest to jednak zazwyczaj potrawa bogata w białko.
Przykładowe, uśrednione wartości odżywcze na 100 g pasztetu:
Składnik odżywczy | Przybliżona wartość na 100g |
---|---|
Kalorie (energia) | ok. 150-160 kcal |
Białko | ok. 17 g |
Tłuszcze | ok. 9 g |
Węglowodany | ok. 3 g |
Indeks Glikemiczny (przykładowy) | ok. 31 (niski) |
Domowy pasztet, szczególnie przygotowany z chudego mięsa drobiowego i warzyw, może być wartościowym elementem diety.
~ Patrycja Czerwiak, psychodietetyk, dietetyk kliniczny: To świetny, lekkostrawny dodatek do kanapek. Jest domowy, więc można kontrolować ilość dodanej soli, w przeciwieństwie do gotowych wyrobów, dlatego nadaje się również dla osób, które muszą ograniczyć jej spożycie w diecie.
Kontrola składników pozwala na przygotowanie wersji mniej kalorycznej i zdrowszej niż wiele pasztetów dostępnych w sklepach.
Najczęstsze pytania o pasztet z mięsa z rosołu (FAQ)
Masz pytania dotyczące przygotowania pasztetu? Oto odpowiedzi na niektóre z nich.
Ile razy mielić mięso na pasztet?
Zaleca się dwukrotne mielenie mięsa razem z warzywami i dodatkami. Pierwsze mielenie na sitku o większych oczkach, drugie na mniejszych. Zapewnia to gładszą, bardziej jednolitą konsystencję pasztetu.
Co zrobić, gdy masa na pasztet jest zbyt sucha lub zbita?
Jeśli masa wydaje się zbyt gęsta lub sucha, dodaj do niej trochę płynu. Najlepiej sprawdzi się rosół, z którego pochodzi mięso (1-3 łyżki). Można też dodać odrobinę wody lub roztopionego masła. Dodawaj płyn stopniowo, mieszając, aż uzyskasz pożądaną konsystencję.
Jak długo piec pasztet z mięsa z rosołu?
Czas pieczenia zależy od wielkości formy i rodzaju piekarnika. Zazwyczaj pasztet piecze się w temperaturze 180-200°C przez 60 do 90 minut. Aby sprawdzić, czy jest gotowy, wbij w środek drewniany patyczek – powinien wyjść suchy.
Czy domowy pasztet można zamrozić?
Tak, upieczony i całkowicie ostudzony pasztet można zamrozić. Najlepiej podzielić go na mniejsze porcje, owinąć szczelnie folią spożywczą lub aluminiową albo zapakować do pojemników do mrożenia. W zamrażarce można go przechowywać przez około 2-3 miesiące.
Czy pasztet bez wątróbki jest smaczny?
Oczywiście! Pasztet bez dodatku wątróbki jest delikatniejszy w smaku i często ma jaśniejszy kolor. Wiele osób preferuje właśnie taką wersję. Jego konsystencja może być nieco mniej zwarta niż pasztetu z wątróbką.