Grana Padano – Wszystko o włoskim serze

Co to jest ser Grana Padano?

Grana Padano to włoski ser. Pochodzi z Niziny Padańskiej w północnych Włoszech. Jest to ser twardy, dojrzewający i podpuszczkowy. Produkuje się go z surowego mleka krowiego. Nazwa sera opisuje jego cechy. Słowo 'grana' oznacza ziarno, co odnosi się do ziarnistej struktury sera. 'Padano' wskazuje na region pochodzenia – Nizinę Padańską.

Ser ten należy do najstarszych i najbardziej cenionych włoskich serów. Jego historia sięga średniowiecza. Mnisi z zakonu Cystersów rozpoczęli jego produkcję ponad 1000 lat temu. Potrzebowali sposobu na konserwację nadmiaru mleka. Tak powstał Grana Padano.

Jak powstaje Grana Padano?

Produkcja sera Grana Padano podlega ścisłej kontroli. Odbywa się w wyznaczonych regionach Włoch. Główne obszary to Lombardia, Piemont i Emilia-Romania. Używa się mleka od krów rasy Holsztyno-Fryzyjskiej. Mleko podgrzewa się w miedzianych kadziach. Dodaje się podpuszczkę cielęcą. Powoduje to koagulację białek mleka.

Powstały skrzep serowy jest rozdrabniany. Następnie masę serową podgrzewa się ponownie. Potem umieszcza się ją w specjalnych formach. Sery są solone w solance. Kluczowy etap to dojrzewanie. Trwa ono minimum 9 miesięcy. Niektóre sery dojrzewają nawet ponad 24 miesiące. Proces odbywa się w dobrze wentylowanych piwnicach. Temperatura wynosi tam 15-20°C.

Okres dojrzewania sera Grana Padano

Czym charakteryzuje się Grana Padano?

Grana Padano ma twardą, grubą skórkę. Jego miąższ ma jasno-żółtą barwę. Charakterystyczna jest ziarnista, krucha struktura. Ser łatwo się łamie i kruszy. Smak jest wyrazisty, ale delikatniejszy niż parmezanu. Wyczuwalne są nuty orzechowe i owocowe. Intensywność smaku rośnie wraz z czasem dojrzewania.

Ser ten jest bogaty w wartości odżywcze. Stanowi dobre źródło białka i wapnia. Zawiera również witaminy A i B oraz składniki mineralne. W 100 g sera znajduje się około 384 kcal. Grana Padano zawiera stosunkowo mało tłuszczu. Jest to ser półtłusty.

Grana Padano a Parmezan – czy to to samo?

Wiele osób myli Grana Padano z parmezanem (Parmigiano Reggiano). Są to dwa różne włoskie sery twarde. Mają pewne podobieństwa, ale też istotne różnice. Oba pochodzą z Włoch i robi się je z mleka krowiego.

Parmigiano Reggiano może być produkowany tylko w określonych prowincjach regionu Emilia-Romania i Lombardia. Grana Padano ma szerszy obszar produkcji. Do produkcji Grana Padano używa się mleka o nieco mniejszej zawartości tłuszczu. W składzie Grana Padano można znaleźć lizozym. Jest to konserwant pochodzący z białka jaja kurzego. Parmezan nie zawiera żadnych dodatków.

Nie można jednak powiedzieć, że to dwie różne nazwy dla tego samego sera.

Zamiana Grana Padano na parmezan lub parmezanu na Grana Padano to dla Włochów mniej poważne przewinienie niż umieszczenie na pizzy ananasa!

Do czego używać sera Grana Padano?

Grana Padano jest serem wszechstronnym w kuchni. Najczęściej używa się go w formie startej. Doskonale pasuje do dań kuchni włoskiej. Można nim posypywać makarony, risotto, zupy krem i zapiekanki. Jest świetnym dodatkiem do pizzy i sałatek. Nadaje potrawom wyrazistego, serowego smaku.

Ser ten można również podawać jako samodzielną przekąskę. Świetnie komponuje się z deską serów. Pasuje do czerwonego wina, owoców (np. gruszek, winogron) i orzechów. Można go dodać do panierki. Nadaje jej chrupiącą, serową skorupkę. Grana Padano jest popularnym składnikiem pesto.

• Posypuj nim makarony i risotto.
• Dodawaj do zup krem, np. dyniowej lub pokrzywowej.
• Używaj jako składnik pizzy i zapiekanek.
• Wzbogacaj nim smak sałatek.
• Podawaj na desce serów z owocami i winem.
• Dodaj do farszów i panierek.

Przepisy z serem Grana Padano

Grana Padano jest składnikiem wielu pysznych dań. Jego smak wzbogaca proste potrawy. Możesz przygotować smaczny obiad lub przekąskę.

Makaron z Grana Padano (Prosty przepis)

To szybkie i proste danie wegetariańskie. Przypomina nieco spaghetti aglio e olio. Potrzebujesz kilku składników.

Składniki (na 4 porcje):

• 300 g makaronu spaghetti
• 0.5 kubka tartego sera Grana Padano
• 2 ząbki czosnku
• Oliwa z oliwek extra virgin
• Sól i świeżo mielony czarny pieprz do smaku
• Garść świeżej natki pietruszki (opcjonalnie)
• Opcjonalnie: 1 łyżeczka bulionu warzywnego

Przygotowanie:

1. Ugotuj makaron al dente w osolonej wodzie. Odcedź, zachowując około 1/2 szklanki wody z gotowania.
2. Posiekaj czosnek. Rozgrzej oliwę na patelni. Smaż czosnek na małym ogniu do lekkiego zrumienienia.
3. Dodaj wodę z gotowania makaronu (i ewentualnie bulion). Wymieszaj.
4. Dodaj ugotowany makaron na patelnię. Dokładnie wymieszaj z sosem.
5. Zdejmij patelnię z ognia. Dodaj starty ser Grana Padano. Mieszaj do rozpuszczenia sera i powstania kremowego sosu.
6. Dopraw solą i pieprzem. Podawaj gorący, posypany natką pietruszki.

Wartość energetyczna jednej porcji to około 342.8 kcal. Zawiera 11.9 g białka, 5.6 g tłuszczu i 62.3 g węglowodanów.

Makaron ze śmietanką i Grana Padano

Aromatyczny obiad gotowy w około pół godziny. Proste danie o wyjątkowym smaku.

Składniki (na 3 porcje):

• 300 g makaronu tagliatelle
• 130 g sera Grana Padano
• 200 g śmietanki 30%
• 5 średnich pieczarek
• 50 g masła
• Duża garść posiekanej natki pietruszki
• Sól i świeżo mielony pieprz

Przygotowanie:

1. Ugotuj makaron w osolonej wodzie i odcedź.
2. Zetrzyj ser na tarce o małych oczkach. Pieczarki obierz i pokrój w kostkę.
3. Na patelni roztop masło. Podsmaż pieczarki z solą do zarumienienia.
4. Wlej śmietankę, wsyp ser, dodaj sól i pieprz. Gotuj na małym ogniu 7-9 minut, mieszając, aż sos zgęstnieje.
5. Dodaj natkę pietruszki. Połącz sos z ugotowanym makaronem.

To danie jest łatwe do przygotowania. Czas przygotowania wynosi około 15 minut.

Kotlety z kalafiora i sera Grana Padano

Pyszne wegetariańskie kotlety. Miękkie w środku z chrupiącą skórką. Długo dojrzewający ser dodaje im wyrazistego aromatu.

Składniki (na 3-4 porcje):

• 1 średni kalafior
• 1 jajko
• 50 g tartego sera Grana Padano
• 2 łyżki bułki tartej
• 2 płaskie łyżki kaszy manny
• Przyprawy: sól, pieprz, pieprz ziołowy (1 łyżeczka), gałka muszkatołowa (1/4 łyżeczki), chilli (1/2 łyżeczki), słodka papryka (1 łyżeczka)
• Olej do smażenia

Przygotowanie:

1. Kalafior podziel na różyczki. Ugotuj do miękkości i odcedź.
2. Rozgnieć kalafior tłuczkiem do ziemniaków. Przełóż na gęste sito, aby odsączyć nadmiar wody.
3. Przełóż masę kalafiorową do miski. Dodaj jajko, ser, przyprawy, bułkę tartą i kaszę mannę.
4. Wymieszaj całość. Odstaw na 10 minut.
5. Formuj kotlety z masy. Smaż na oleju z obu stron do mocnego zarumienienia.
6. Odsącz kotlety na ręczniku papierowym.

Kotlety można podawać solo. Pasują też z sosem (np. pieczarkowym) lub jako dodatek do mięs.

Inne pomysły na dania

Grana Padano świetnie sprawdza się również w innych potrawach:

• Zupy: Dodaj tarty ser do zupy z pokrzywy lub pikantnej zupy dyniowej.
• Kopytka/Gnocchi: Przygotuj kopytka w sosie serowym na bazie Grana Padano i śmietanki.
• Zapiekanki: Użyj Grana Padano do zapiekanek makaronowych lub warzywnych.

Jak przechowywać ser Grana Padano?

Prawidłowe przechowywanie sera Grana Padano jest kluczowe. Pozwala zachować jego świeżość i smak na dłużej. Ser ten jest ceniony przez smakoszy, dlatego warto o niego dbać.

Nie owijaj sera w zwykłą folię spożywczą. Folia nie pozwala serowi oddychać. Może to prowadzić do rozwoju pleśni i zmiany smaku. Najlepiej użyć papieru do pieczenia lub specjalnego papieru do serów. Owiń ser szczelnie. Następnie możesz włożyć go do szczelnego pojemnika.

Unikaj łamania dużej kostki sera na mniejsze kawałki. Przechowuj ser w jednym kawałku jak najdłużej. Krojenie zwiększa powierzchnię narażoną na wysychanie. W odpowiednich warunkach Grana Padano można przechowywać przez 2-3 miesiące. Po przekrojeniu czas ten skraca się do około 3 tygodni.

Co zrobić z resztkami sera? Małe kawałki lub skórkę sera możesz wykorzystać. Dodaj je do gotowania zup lub sosów. Nadadzą potrawom głębszego smaku.

Gdzie kupić autentyczny Grana Padano?

Autentyczny ser Grana Padano znajdziesz w wielu miejscach. Dostępny jest w supermarketach, delikatesach oraz sklepach specjalistycznych. Szukaj sera z oznaczeniem Chronionej Nazwy Pochodzenia (ChNP, ang. PDO). Gwarantuje to oryginalność produktu. Ser sprzedawany jest w kawałkach lub już starty.

Podsumowanie

Grana Padano to wyjątkowy włoski ser. Ma długą historię i bogaty smak. Jest produkowany z krowiego mleka w północnych Włoszech. Charakteryzuje się ziarnistą strukturą i wyrazistym aromatem. Różni się od parmezanu kilkoma cechami. Doskonale sprawdza się w kuchni. Można go dodawać do makaronów, risotto, zup i sałatek. Prawidłowe przechowywanie pozwala cieszyć się jego smakiem dłużej. Pamiętaj o temperaturze 4-8°C i owijaniu w papier.